Drodzy Mieszkańcy i Mieszkanki miasta Chrzanów!

Zapraszamy Was bardzo serdecznie do udziału w wydarzeniach oraz do zaangażowania się w nasz projekt!

Kim jesteśmy?

Projekt realizują wspólnie Chrzanowianki Marta Sala, Katarzyna Sala i Robert Yerachmiel Sniderman, którego przodkowie mieszkali w Jarosławiu i Warszawie, we współpracy z Muzeum w Chrzanowie im. Ireny i Mieczysława Mazarakich, MOKSiRem oraz krakowskim FetivALTem.

O czym jest projekt?

Po wyburzeniu Synagogi Wielkiej, na dawnym placu Estery w Chrzanowie wyrosła wierzba płacząca. W 2018 roku już tak dobrze wpisana w krajobraz miasta wierzba została nagle ścięta. Razem z Wami chcemy ponownie zasadzić wierzbę białą na tym samym placu przed chrzanowskim MOKSiRem. Wierzba jako roślina lecznicza znajdowała zastosowanie w tradycyjnych praktykach leczniczych społeczności żydowskich i słowiańskich w Polsce. Społeczności te współpracowały ze sobą wymieniając się wiedzą i sposobami leczenia. Chcemy, aby nowa Wierzba Estery była nie tylko żywym pomnikiem społeczności żydowskiej Chrzanowa, lecz również symbolem wspólnego doświadczenia przodków wszystkich mieszkańców miasta, symbolem solidarności ponad różnicami.

“Niewiele przedstawicieli świata roślinnego odgrywa tak ważne role w kulturach ludzkich, co wierzby. Drzewa te od wieków emanowały niezwykłością, prowokowały do interpretowania ich właściwości w kategoriach magicznych. Po hebrajsku nazywano je  słowem arawa (l.mn. arawim). W Psalmie 137 czytamy o wierzbach, na których wygnani do Babilonu zawieszali harfy, siedząc w cieniu drzew, płacząc i wspominając ojczyznę. W wielu językach mówi się o wierzbach płaczących bądź żałobnicach, co w potocznej wyobraźni czyniło z nich pośredniczki pomiędzy światem żywych i umarłych. Podobna sytuacja miała miejsce w Europie Wschodniej. Miejscowa ludność słowiańska, jak i mieszkający wśród niej Żydzi, posługiwali się gałązkami drzewa przy okazji licznych rytuałów. Wierzba – znana w jidysz jako werbe – łączyła więc nie tylko światy, ale też ludzi pochodzących z różnych społeczności.” (dr Marek Tuszewicki, Wykład:  “Wierzba w kulturze żydowskiej i na pograniczu kultur” patrz program luty 2022)

Czego szukamy?

Szukamy wspomnień o dawnym placu Estery oraz współczesnym życiu placu. Szukamy wspomnień o wierzbie, która tam rosła, o Chrzanowie i jego mieszkańcach. Interesują nas znane mieszkańcom tradycyjne domowe sposoby leczenia.

Szukamy chętnych do wzięcia udziału i/lub pomocy w organizacji happeningu sadzenia wierzby.

Dołącz do nas, posadź z nami Wierzbę Estery!

Jak wziąć udział w projekcie?

Spotykając się z nami osobiście, w ramach wydarzeń organizowanych w Chrzanowie, lub skontaktować się mailowo: wierzba.estery@gmail.com

Zapraszamy! Każda historia jest dla nas niezwykle ważna!

Nadchodzące wydarzenia:

2022

 — 18.02.22, piątek – 79 Rocznica likwidacja getta chrzanowskiego,

12:00 Spotkanie przy Tablicy Pamięci pod MOKSiR w miejscu Synagogi Wielkiej, dawny plac Estery w Chrzanowie.

 — 19.02.22, sobota, godz. 17:00, Wierzba w kulturze żydowskiej i na pograniczu kultur, wykład dr Marka Tuszewickiego w ramach projektu Wierzba Estery, MOKSiR Auditorium, Chrzanów.

— 20.02.22, niedziela 14:00-16:00,  Wierzba Estery –  zbieranie indywidualnych historii do projektu, budynek główny Muzeum w Chrzanowie im. Ireny i Mieczysława Mazarakich ul. Mickiewicza 13, Chrzanów.

— kwiecień 2022, Przygotowania do wspólnego rytuału sadzenia wierzby

– Partycypacyjny spacer po Chrzanowie;

– Spotkania przygotowujące do happeningu.

Wystawy

 — czerwiec/lipiec 2022 – Wierzba Estery, FestivALT ’22, CentrALT ul.Józefińska 9, 30-529 Kraków

— wrzesień/październik 2022 – Wierzba Estery, Muzeum w Chrzanowie im. Ireny i Mieczysława Mazarakich.

Happening

 — Czerwiec/lipiec 2022, Spacer ze stacji kolejowej Chrzanów do Placu Estery, gdzie zasadzimy wierzbę, Chrzanów.

Więcej informacji:

https://www.facebook.com/Wierzba-Estery-Esthers-Willow-111148394816775

https://www.instagram.com/estherswillow/

———————–

OPEN INVITATION TO ALL CHRZANÓW DESCENDANTS

All descendants of Chrzanów residents are invited to participate in a project by Katarzyna Sala, Marta Sala and Robert Yerachmiel Sniderman — co-organized by FestivALT in collaboration with The Irena and Mieczysław Mazaraki Museum and Municipal Center of Culture, Sport and Recreation in Chrzanów — entitled Esther’s Willow.

The collaboration aims to replant a white willow in the place of the demolished Great Synagogue in the former Esther’s Square in Chrzanów. Focusing on the use of willow in traditional medical practices common to Jewish and Slavic communities in Poland, the artists invite the inhabitants of Chrzanów and their descendants to discuss and help shape the project as well as share their own experiences with sickness and healing.

Marta and Katarzyna grew up in a former Jewish apartment on the former Esther’s Square, a decade after the Great Synagogue was demolished, where a beautiful white willow tree towered in its place. Marta began to think of the willow as a memorial to the Jews of Chrzanów only after it was cut down in 2018. The sisters’ collaboration with Sniderman, whose ancestors lived in Jaroslaw and Warsaw, is bound to Marta’s idea, born from and meant to contribute to everyday life in Chrzanów.

Supported by the local museum and Municipal Center of Culture, Sport and Recreation, the artists are organizing a collective replanting of the same species of tree back into the earth of the square, installing the white willow as a formal memorial to Esther’s Square, the Great Synagogue, and the Jews of Chrzanów. Yet, the project attempts to reach the city’s traumatic Jewish past in relation to an old and intimate space of transcultural ancestral experience, where Jewish and Slavic communities in Poland mutually, collaboratively, and differently depended on willows to treat viruses, diseases, infertility, and bodily pain, exchanging knowledge, treatments, practitioners, and patients.

Katarzyna, Marta, and Sniderman intend for Esther’s Willow to stand and grow for decades to come in Chrzanów in the spirit of everyday struggles for healing, deep memory, and solidarity across differences. The project will be realized in so far as residents and descendants, diverse in age and experience, shape and witness it.

Please reach out if you have stories or situations related to Jewish Chrzanów that you would like to share with us. Inquiries can be directed to the following e-mail address: wierzba.estery@gmail.com

We look forward to connecting!

Marta Sala, Katarzyna Sala, Robert Yerachmiel Sniderman

FestivALT, The Irena and Mieczysław Mazaraki Museum, &

Municipal Center of Culture, Sport and Recreation in Chrzanów

Events:

— 18.02.22, Friday –  Meeting at the memorial plaque at MOKSiR,

— 19.02.22, Saturday, 17:00, Willow tree in Jewish culture and on the cultural crossroads, Lecture by Dr. Marek Tuszewicki, MOKSiR Auditorium, Chrzanów, Poland.

— 20.02.22, Sunday 14:00-16:00, Esther’s Willow: Open-Door Interviews (Collecting individual stories for the project), Irena and Mieczysław Mazaraki Museum (main building on ul. Mickiewicza 13), Chrzanów, Poland.

— April 2022 Preparing to Plant Esther’s Willow through a Common Ritual

• A participatory walk through Chrzanów;
• Open Meetings – preparation for the happening.

Exhibitions

— Juner/July 2022 – Esther’s Willow, FestivALT ’22, CentrALT Józefińska Street 9, 30-529 Kraków, Poland

— September/October 2022 – Esther’s Willow, Irena and Mieczysław Mazaraki Museum, Chrzanów, Poland

Happening

 — June/July 2022 A walk from Chrzanów Train Station to plant the willow in Esther’s Square, Chrzanów, Poland..

More information:

https://www.facebook.com/Wierzba-Estery-Esthers-Willow-111148394816775

https://www.instagram.com/estherswillow/