„Fikcyjny jubileusz” 60. rocznica obchodów 700-lecia „królewskiego”miasta Chrzanowa

Kiedy w latach 60. XX w. do Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Chrzanowie wpłynął wniosek Mieczysława Mazarakiego (nauczyciela oraz założyciela tutejszego muzeum) uzasadniający uroczystość Jubileuszu 700-lecia miasta Chrzanowa, postanowiono obchodzić to święto w dn.
7-14 czerwca 1964 r. Nie do końca wiadomo dlaczego jednak miało wypadać akurat w tym roku, gdyż na chwilę obecną brak jest źródeł potwierdzających lokację miasta dokładnie w 1264 r. Mieczysław Mazaraki uzasadniał to tym, iż pierwszą wzmiankę o Chrzanowie, odnotowujemy w 1178 r., w dokumencie Kazimierza Sprawiedliwego na mocy którego król ten „przekazuje kasztelanię Chrzanowską oraz inne sąsiednie na rzecz Mieczysława księcia Opolskiego”. Jeśli opierano się wówczas na tej dacie, to w 1964 r. przypadałaby dokładnie 786. rocznica powstania Chrzanowa. Nie jest zatem jasne, dlaczego przyjęto datę lokacji miasta
w 1264 r.
Prawdą jest, że datę uzyskania praw miejskich oblicza się na podstawie najwcześniejszych zachowanych dokumentów, które potwierdzają istnienie osady jako miejsca o szczególnym statusie prawnym. Niemniej jednak w średniowieczu proces nadawania tych przywilejów nie zawsze był jednoznaczny i sformalizowany, co często utrudnia precyzyjne ustalenie daty powstania miasta. Dlatego też obchody okrągłych rocznic, takich jak 700-lecie, często opierają się na najwcześniejszych dostępnych danych historycznych oraz na tradycji ustalonej przez dany region. W Chrzanowie władze miejskie najprawdopodobniej chciały niejako połączyć to święto z obchodami Tysiąclecia Państwa Polskiego w 1966 r. Zorganizowanie obchodów 700 – lecia miasta powierzono Prezydium Rady Miejskiej we współpracy
z Miejskim Komitetem Frontu Jedności Narodu. W gazetach z 1964 r. możemy przeczytać co przygotowano na świętowanie tej okrągłej rocznicy, mianowicie: „(…) Finałem obchodów nad którymi pieczę sprawowali rówieśnicy Polski Ludowej, były historyczne pochody młodzieży ulicami miasta oraz atrakcyjne występy amatorskich zespołów młodzieżowych, festyny i zabawy ludowe”. („Echo Krakowa”, nr 139, s. 2.)
Dzięki zachowanym w Muzeum w Chrzanowie 40. fotografiom dokumentującym to wydarzenie, można przybliżyć cały rozmach przedsięwzięcia sprzed 60-ciu lat. Tytuł wystawy, który zawiera słowo „królewskiego” nie jest przypadkowy. Chrzanów miastem „królewskim” został nazwany
w dokumentach, które odczytano na uroczystościach 700-lecia. Są one dzisiaj przechowywane w zbiorach Muzeum w Chrzanowie, a ich zdjęcia można obejrzeć na niniejszej wystawie. Natomiast prezentowane fotografie wykonał Edmund Krysztoforski, właściciel zakładu fotograficznego „Fotosport”, mieszczącego się przy ul. Dobczyckiej 11.
Aleksandra Rafalska